GRÍPA

grip

* * *

(gríp; greip, gripurn; gripinn), v.

1) to grasp, seize (hann greip sverð sitt á skjöld);

2) to seize upon (grípa góz fyrir mönnum);

3) with preps.:

grípa á e-u, to catch hold of (H. greip á stafni);

grípa á kýlinu, to touch upon a sore place;

grípa til e-s, to seize (grípa til sverðsins);

greip hundrinn til hans, the dog snapped at him;

grípa upp, to catch up (Loki greip upp mikla stöng);

grípa við orði, to commence speaking.

* * *

greip, gripu, gripit, [Ulf. greipan = κρατειν, λαμβάνειν; A. S. grîpan; Engl. grip, gripe, grapple; O. H. G. grîfan; Germ. greifen; Swed. gripa; Dan. gribe]:—to grasp, seize:

1. with the notion of suddenness or violence; hann greip skjöld sinn ok sverð, Ó. H. 117; konungr greip til sverðs þess er stóð hjá honum, Fms. i. 16, vi. 159; Egill kastaði þegar niðr horninu, en greip sverðit ok brá, Eg. 215; Egill greip þá skjótt meðalkafla sverðsins, 379; síðan greip hann til Egils, 192; hann greip upp Þórð ok keyrði niðr, id.; Ormr grípr þá í móti fleininum, Fb. i. 530; hann greip upp beiti-ásinn ok barði með, 491; hann greip til hans (the dog snaps at him) um sinn ok reif kviðinn, Fms. ii. 174; hann grípr nárann, Anal. 122.

2. to capture, seize; gripinn, and gripinn höndum, captured, Hom. 131, Pass. 6. 12, 9. 1, 11. 1.

β. to seize upon, rob; þat er mér sagt at þú farir heldr óspaklega ok grípir fyrir mönnum góðs sitt, Grett. 130 (grip-deildir).

γ. to grasp; hann greip á stafni, Hým. 27.

3. phrases, grípa gulli á við e-n, to coax one; at svá þykki (lest it shall seem) at ek grípa gulli á við þá, Nj. 6; ok gríp nú gulli á við konunginn, ok lát sem þú þykisk þar allt eiga er konungrinn er, Fms. xi. 112; grípa á kýlinu, to touch upon the sore place; Eysteinn konungr svarar, nú greiptu á kýlinu því er ek hugða at fyrir löngu myndi springa, vii. 121: grípa í tómt, to grasp the air (cp. when the bird is flown): grípa á e-u, to decide; hann kvaðsk ekki mundu svá skjótt grípa á slíku, he said he would take time to consider, xi. 362.

4. medic. of fits or sickness, to seize upon; þitt geð grípi, seize thy senses (of insanity)! Skm.; þá var hann gripinn af æði mikilli, 623. 12.

II. metaph. to understand, very rare and borrowed from Lat. comprehendere, Sks. 559 C, Eluc. 21: in mod. usage, to grasp, encompass with the mind; but nema, to learn.

III. reflex., grípask þeir þá til (they grasped at one another) ok glíma lengi, Fb. i. 530.